Onlangs schreef psycholoog Cees Schenk een interessant artikel op de website van Management Team over waarom werk-privé balans een onzinnig concept is.
In het artikel staat dat het niet draait om een balans, maar om het aanbrengen van een scheiding. Ik ben dat volledig met hem eens. In het Engels is het trouwens nog veel erger… Daar heet het ‘work-life balance’, alsof je werk geen deel uitmaakt van je leven… Doordat werk en privé steeds meer door elkaar heen lopen, lukt het velen niet meer om zichzelf thuis af te sluiten van de verantwoordelijkheden op de werkvloer. De werklast wordt vaak mee naar huis genomen. In het laatste geval gaan mensen piekeren over het werk, in plaats van echt werken.
70% van de mensen komt moeilijk los van het werk
Onderzoek door o.a. Dr. Mark Croply van de Universiteit van Surrey onderzocht de omvang van het niet los kunnen laten van werk. Hij stelde vast dat ongeveer 70 procent van de onderzochte personen het lastig vindt om geheel los te komen van werk. Ruim een kwart van de onderzochten gaf aan last te hebben van het denken over het werk tijdens de weekeinden en de vakanties. De discussie zou dus niet moeten gaan over de werk-privé balans, maar over de grens tussen werk en privé.
Onduidelijkheid over wanneer het werk eindigt, blijkt een belangrijke oorzaak voor het continu blijven denken over het werk. Het min of meer bewust opknippen van je werk in deeltaken, is bijvoorbeeld een belangrijk aspect in het kunnen afgrenzen van werk en privé. Het Zeigarnik-effect stelt dat onafgemaakte (onderbroken) taken beter onthouden worden dan voltooide taken. Dus werk dat nog niet af is, blijft in je geheugen zitten en neem je dus mee naar huis.
Het Zeigarnik-effect
Dit effect is vernoemd naar de Russische psychologe Bluma Zeigarnik, die in 1927 een theorie ontwikkelde over het geheugen. Zij kwam op het idee voor haar theorie nadat zij op een terras in Wenen had gezeten. Wat haar daar opviel was dat obers een bestelling goed onthielden, zolang deze nog niet afgeleverd was. Echter, zodra de bestelling uitgeserveerd was, bleken de obers de precieze bestelling meestal volledig vergeten. Na een eigen experiment stelde ze vast dat als studenten halverwege een taak werden afgeleid door een andere taak, zij de oorspronkelijke taak goed onthielden. Dit in tegenstelling tot de taken die zij volledig konden afmaken. Die taken bleken zij zich na enige tijd een stuk minder goed te kunnen herinneren.
De les van Zeigarnik
De ober die alle bestellingen louter met behulp van het geheugen opneemt en niet feitelijk noteert, blijft de bestelling blijkbaar intern herhalen. Dit gebeurt net zolang, totdat het proces van de bestelling afgerond is. Na het uitserveren, wordt het bestellijstje uit het werkgeheugen gewist. Die wetenschap kunnen we benutten voor ons eigen dagelijks werk. Taken die je afgerond hebt, verdwijnen uit ons werkgeheugen en zullen zich niet meer telkens opdringen. Als de taken te omvangrijk zijn en niet direct afgerond kunnen worden, kun je ze beter leren opdelen in deeltaken. Zo rond je feitelijk toch iets af. Doe je dat niet, dan blijft je werkgeheugen actief de taken herinneren die je nog niet afgerond hebt. Zo blijft het werk ook thuis voortdurend weer in je gedachten rondspoken.
Wil jij ook leren hoe je dit doet en weer rust in je hoofd krijgt? Schrijf je dan nu in voor onze workshop.
Lees het originele artikel op MT hier.